Mường Lát là một huyện vùng cao biên giới, không chỉ là huyện đặc biệt khó khăn của tỉnh Thanh Hóa, mà còn là một trong những huyện đặc biệt khó khăn nhất của cả nước. Với địa hình đồi núi phức tạp, có trên 100 km đường biên giới tiếp giáp với nước bạn Lào, nhiều đường mòn qua lại; dân cư sinh sống tại các địa bàn giáp biên đều là dân tộc thiểu số, với 6 dân tộc anh em cùng sinh sống (Mông, Thái, Mường, Dao, Khơ mú, Kinh), trình độ dân trí thấp, nhận thứcpháp luậtcòn hạn chế. Do đó tình hình hoạt động của tội phạm ma tuý ở Mường Lát cũng trở nên phức tạp và tinh vi.

Để vận chuyển ma túy vào Mường Lát và đưa đi các địa bàn khác tiêu thụ, các đối tượng thường lợi dụng các yếu tố về địa hình, quan hệ hai bên biên giới, trực tiếp hoặc lợi dụng sự thiếu hiểu biết của một bộ phận đồng bào để thuê sang Lào mua hoặc vận chuyển ma túy về.

Lực lượng công an và Biên phòng tuyên truyền, vận động bà con bản Pù Quăn, xã Pù Nhi tích cực tham gia công tác phòng, chống ma túy.

Đặc biệt các thủ đoạn hoạt động của các đối tượng phạm tội về ma túy ngày càng tinh vi, xảo quyệt và có tính chất nguy hiểm, liều lĩnh hơn. Nhiều đối tượng sẵn sàng sử dụng các loại vũ khí nóng để sẵn sàng chống trả quyết liệt khi bị phát hiện, truy bắt nên gây rất nhiều khó khăn trong công tác phát hiện, đấu tranh triệt phá. Nhiều điểm nóng về mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy đã được hình thành như: Bản Tà Cóm, Ca Giáng, Cánh Cộng, Khằm 1, xã Trung Lý; bản Mau, bản Ún xã Mường Lý; bản Ón, bản Lát xã Tam Chung; bản Cặt xã Nhi Sơn; bản Pù Quăn xã Pù Nhi và bản Sim xã Quang Chiểu… Bên cạnh đó, tình trạng tái trồngcây thuốcphiện dù đã được kiểm soát, song tại các bản giáp biên với nước bạn Lào vẫn xảy ra khá nhiều. Nhiều đối tượng đã sang Lào vận chuyển cây để về trồng, vận chuyển quả để bán và ngâm rượu sử dụng. Điều này đã tạo ra nguy cơ kích thích tái trồng cây thuốc phiện, đồng thời làm phức tạp tình hình tội phạm về buôn bán, vận chuyển các chất ma túy trên địa bàn.

Xác định công tác tăng cường phòng, chống vận chuyển, tàng trữ, buôn bán ma túy là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để ổn định địa bàn cũng như ngăn chặn, vận chuyển ma túy luồn sâu vào nội địa, Đại tá Hơ Văn Tho, Phó Trưởng công an huyện Mường Lát cho biết: “Chính quyền huyện Mường Lát cùng với các lực lượng chức năng như công an, biên phòng đã xác định, một trong những giải pháp có tính đột phá trong công tác phòng, chống mà túy đó chính là “đánh mạnh” vào các loại tội phạm. Để làm được điều đó, chính quyền các xã, thị trấn, các lực lượng chức năng, đặc biệt là sự tham gia tích cực của nhân dân, đồng bào các dân tộc trên địa bàn đóng vai trò then chốt trong việc phát hiện, tố giác và truy bắt tội phạm ma túy”.

Từ sự vào cuộc của các lực lượng chức năng và sự tham gia tích cực của nhân dân, các lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy trên địa bàn huyện đã mở nhiều đợt cao điểm triệt phá nhiều đường dây tội phạm vận chuyển, buôn bán các chất ma túy. Năm 2015, lực lượng chức năng của huyện đã phát hiện, bắt giữ, khởi tố 35 vụ, với 45 đối tượng tội phạm ma túy, thu giữ gần 420g heroin, gần 23 gam ma túy tổng hợp, 720 gam nhựa thuốc phiện gần 40 kg quả thuốc phiện, hơn 1.000 viên ma túy tổng hợp…cùng hàng chục phương tiện, tang vật khác có liên quan đến việc vận chuyển, mua bán ma túy. Điển hình như: Công an huyện Mường Lát đã bắt giữ đối tượng Hờ Thị Dông khi đang vận chuyển 1 bánh heroin có trọng lượng 221 gam; bắt giữ Vương Hồng Quân, khi đối tượng này đang vận chuyển 1 bánh heroin có trọng lượng 258,8 gam. Ngày 1/12/2015, lực lượng phòng chống ma túy đồn Biên phòng Quang Chiểu (huyện Mường Lát) phát hiện, bắt giữ Tặng Văn Ú khi đối tượng này đang vận chuyển trái phép 1.000 viên ma túy tổng hợp đi tiêu thụ…

Bên cạnh đó, các đồn Biên phòng ở trên địa bàn huyện đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng tập trung đấu tranh, bắt giữ các đối tượng về ma túy trên tuyến biên giới, ngăn chặn có hiệu quả nguồn ma túy thẩm lậu vào địa bàn, tuyên truyền, vận động người dân không trồng và tái trồng cây thuốc phiện, không sử dụng trái phép chất ma túy. Chủ động phát hiện các khu vực trồng cây thuốc phiện để tổ chức triệt phá. Công tác phối hợp với lực lượng chức năng của tỉnh, huyện và nước bạn Lào về giải quyết tình hình phức tạp về tội phạm vàtệ nạnma túy trên địa bàn huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa và huyện Viêng Xay, tỉnh Hủa Phăn (Lào) được triển khai có hiệu quả.

Cùng với các hoạt động phòng, chống buôn bán, vận chuyển, tàng trữ ma túy, công tác kiểm soát và kiềm chế số lượng người nghiện ma túy trên địa bàn cũng được triển khai hiệu quả. Đến hết năm 2015, toàn huyện có 397 người nghiện có hồ sơ quản lý. Công tác quản lý, cai nghiện tạigia đìnhvàcộng đồngđã có những thay đổi tích cực khi nhận thức của người dân về những tác hại của ma túy được nâng lên. Số người nhiễm HIV/AIDS trên địa bàn là 456 người. Hoạt động chăm sóc điều trị cho người nhiễm HIV/AIDS trên địa bàn được thực hiện thường xuyên, tạo sự ổn định trong công tác quản lý các đối tượng…

Xóa đóigiảm nghèo, chống tái trồng cây thuốc phiện, chống tội phạm ma túy trên địa bàn Mường Lát vẫn là cuộc chiến cam go, hiểm nguy và sẽ còn lâu dài. Hiện nay, Mường Lát đang tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm từng bước kiềm chế và đẩy lùi các loại tội phạm về ma túy trên địa bàn huyện. Bên cạnh việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, Mường Lát luôn chú trọng triển khai hiệu quả các chương trình, dự án đầu tư của Nhà nước nhằm từng bước nâng cao đời sống cho nhân dân, từng bước ổn địnhan ninh trật tựvà an toàn xã hội, tạo điều kiện phát triểnkinh tế- xã hội một cách bền vững.